Trong hoạt động kinh doanh ngân hàng, nợ xấu là các khoản nợ không trả được, được chia thành 5 loại cơ bản: Nợ quá hạn dưới 10 ngày; chậm từ 10 đến 90 ngày; 90-120 ngày; 120-360 ngày, trên một năm. Theo nhân viên bộ phận thu hồi nợ của một ngân hàng cổ phần ở đường Tân Hồng Đào, quận 1, TP.HCM, việc xác định số nợ khó đòi còn tùy thuộc vào tài sản thế chấp hay các trường hợp khác. Khách hàng mang đi thế chấp. Ngân hàng cũng quy định các tiêu chuẩn khác. Ông nói: “Tình trạng khó khăn, kinh doanh khó khăn hiện nay là rất phổ biến.” – Các ngân hàng đã chuyển áp lực xử lý nợ xấu của doanh nghiệp. Ảnh: Hoàng Hà
Vị cán bộ này thú nhận trường hợp bị quỵt nợ sẽ cực hình. Đối với 1-2 nhóm khách nợ, ngân hàng chỉ gửi văn bản nhắc nhở hoặc yêu cầu nhân viên gọi điện đến thanh toán. Anh thở dài: “Ngân hàng cho vay nhiều loại, khó thu nhất là cho vay tín chấp, vì không có tài sản thế chấp thì coi như không có tóc trên đầu”. Quá hạn hợp đồng vay nợ (nợ xấu nhóm 4) nên hiện ông được giao làm người đòi nợ. Anh ta nói: “Ngày nào tôi cũng phải đến công ty của họ đợi, xem tiền rồi trả hàng ngay.”
Không phải con nợ nào cũng xuất hiện tại cơ sở. Trưởng phòng thu hồi nợ của một ngân hàng cổ phần nhỏ cho biết, do giám đốc công ty cho vay tránh đến chi nhánh nên anh này buộc phải về nhà và bỏ đi. Hãy “ngồi chơi xơi nước” cho đến khi anh ta lấy được tiền hoặc đưa ra lời hứa cụ thể sẽ hoàn trả khoản vay của khách hàng mới.
Nhiều trường hợp do không gặp được đầu bếp công ty, một số ngân hàng đã phong tỏa kho hàng và cử người canh gác 24/24. Các ngân hàng khác không có tài sản thế chấp, và nhiều ngân hàng buộc phải nhờ đến sự trợ giúp của công ty thu tiền thuê nhà. Một cán bộ ngân hàng cho biết: “Khi không thu hồi được nợ, kiện tụng là lựa chọn cuối cùng của ngân hàng.” Giám đốc điều hành một ngân hàng cổ phần cho biết, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng là khá lớn, vượt quá 8%. Ông cho rằng, tài sản thế chấp là nhà máy, hàng hóa, xí nghiệp có thể tiếp tục tạo ra thu nhập. Nếu ngân hàng có tài sản thì không có thu nhập để trả, sản xuất không bị gián đoạn thì công ty chỉ có phá sản.
Nhưng tỷ lệ nợ xấu hiện đã đến. Khi các khoản nợ ngày càng nhiều, tốc độ tăng nhanh. “Nếu chúng ta không có những biện pháp quyết liệt như đóng kho, thanh lý tài sản… để thu hồi nợ thì không chỉ cản trở sản xuất tín dụng mà chính các ngân hàng cũng chết vì nợ xói mòn vốn”, vị này cho biết thêm. Chi cục đã giảm bớt nhân sự xuống bộ phận thu hồi nợ để đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ khó đòi. Ông nói: “Xử lý nợ xấu là ưu tiên hàng đầu của các ngân hàng trong năm nay. – Ông Tay Han Chong, Giám đốc điều hành Ngân hàng Mekong (MDB) cho biết, ngân hàng có nợ xấu cao. Ngân hàng phải cố gắng giải quyết vấn đề này. Bản thân BMD hiện chủ yếu cho vay các doanh nghiệp. Và nông nghiệp (nông dân) nên nợ xấu cũng tập trung nhiều ở lĩnh vực này. “Trong năm nay, chúng tôi sẽ tập trung cơ cấu lại nguồn vốn cho vay theo hướng hợp lý và hiệu quả hơn để giảm thiểu rủi ro nợ xấu. Hiện tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng là khoảng 3” – Theo Phó Giáo sư Tư vấn Chính sách Tài chính Quốc gia. Ủy viên Ủy ban Trần Hoàng Ngân cho rằng các công ty Việt Nam vẫn đang gặp quá nhiều khó khăn và một số bộ phận phải dừng hoạt động và tự hủy hoại. Tính đến cuối năm 2012, tài sản ước tính là khoảng 51.800 công ty. Nhiều đơn vị bị phá sản. Do đó, nguy cơ nợ xấu sẽ gia tăng trong thời gian tới. “Năm 2013, tình hình kinh tế trong nước còn nhiều khó khăn, nhất là mấy tháng đầu năm nay, do trước hết phải giải quyết các vấn đề nút thắt (hàng tồn kho, nợ khó đòi…).-Vấn đề Ngân hàng Quốc gia thành lập công ty kinh doanh tài sản (VAMC) Để xử lý nợ xấu, Engen cho rằng cần tránh tình trạng ngân hàng phải tự xử lý nợ xấu. ”Tuy nhiên, công ty này muốn làm điều này. Hoạt động hiệu quả đòi hỏi phải có các kênh pháp lý chuyên biệt để xử lý nhanh các khoản nợ xấu hiện nay. “